Czy można pić twardą wodę bez obawy o zdrowie? Jaki ma ona wpływ na skórę? Czy jest szkodliwa? I najważniejsze – jakie są metody zmiękczania wody twardej? Na te wszystkie pytania i wiele więcej postaramy się odpowiedzieć Ci w poniższym artykule.
Twarda woda przyczyny jej powstawania
Na początek jednak chcemy powiedzieć o tym, że za tak zwaną potocznie „twardość wody” w największym stopniu odpowiedzialne są rozpuszczone w niej pierwiastki magnezu i wapnia. Biało-szary osad w czajniku, zmywarce, pralce czy w kabinie prysznicowej to właśnie węglany i wodorowęglany wapnia i magnezu, potocznie zwany „kamieniem”.
Największą ilość białego osadu znajdziemy zawsze w czajniku. Dlaczego? Ponieważ węglany i wodorowęglany wapnia i magnezu wytrącane są z wody znaczniej szybciej pod wpływem wysokiej temperatury. Na twardość wody wpływa również obecność w wodzie azotanów, siarczanów, chlorków oraz innych rozpuszczalnych soli, które nie są widoczne przez ludzkie oko. Używając słów „twardość wody” najczęściej mamy na myśli sumę twardości wynikające z obecności węglanów i wodorowęglanów wapnia i magnezu (widoczny osad) oraz pozostałych niewidocznych soli kwasów (chlorki i siarczany).
Problem twardej wody występuje w całej Polsce. W większości miejsc mamy do czynienia z wodą średnio-twardą oraz twardą. Zdarzają się miejsca z miękką wodą ale jest to raczej rzadkość. Poniżej wyjaśnimy jak można samodzielnie zbadać twardość wody i jakie są sposoby jej zmiękczania w domach oraz mieszkaniach.
Jak sprawdzić twardość wody?
Sposobów na zbadanie twardości wody jest kilka. Jednak najprostszym, najtańszym domowym sposobem kropelkowy tester twardości. Cena zakupu takiego testera to około 25-30 zł. W zestawie znajduje się menzurka, oraz odczynnik. Tester taki określa poziom twardości wody w stopniach niemiecki (dH lub °N). Badanie twardości polega na wlaniu do pojemnika 5 ml badanej wody. Następnie wpuszczamy kropla po kropli odczynnik, zliczając każdą dodaną kroplę. Woda zacznie zmieniać kolor na czerwony ale badanie przeprowadzamy aż do zmiany koloru wody na zieloną. Ilość kropli dodanego odczynnika jest równoznaczna z jej twardością, którą odczytujemy w tabelce dołączonej do testera twardości. Jedna kropla 1°N równa się 17,86 mg CaCO3 w 1 litrze wody. Przy wyniku 11,2 °N (oznaczającym średnią twardość wody) sugerujemy zastosowanie urządzenia zmiękczającego wodę. Poniżej przedstawiamy zakresy stopni niemieckich i ich interpretację twardości wody:
- bardzo miękka – 0 – 5 °N
- miękka – 5 – 10 °N
- o średniej twardości – 10 – 15 °N
- o znacznej twardości -15 – 20 °N
- twarda – 20 – 30 °N
- bardzo twarda – powyżej 30 °N
Skutki korzystania z twardej wody
Twarda woda wpływa negatywnie przede wszystkim na żywotność oraz sprawność sprzętu AGD w naszym domu. Osad wapnia i magnezu w instalacji grzewczej zmniejsza jej wydajność, a w skrajnym przypadku powoduje jej rozszczelnienie. Kamień osadza się wszędzie gdzie sprzęty AGD ma styczność z wodą dlatego zmywarki, pralki, czajniki ora żelazka są kolejną grupą urządzeń narażonych na uszkodzenia. Oprócz sprzętu AGD kamień osadza się w kabinach i bateriach prysznicowych, umywalkach oraz toaletach. Wiąże się to z częstym korzystaniem ze środków czystości usuwających kamień, które często nie są w stanie domyć wszystkich zakamarków, do których dotarła twarda woda. Biały osad widoczny jest również na naczyniach, sztućcach oraz garnkach. Tak naprawdę można by wymieniać w nieskończoność miejsca, w których woda ma styczność z różnego rodzaju sprzętem znajdującym się w naszym domu.
Wysoka twardość wody wpływa również niekorzystnie na skórę oraz włosy. Wysoka zawartość takich pierwiastków wapnia i magnezu powoduje zwiększenie napięcia powierzchniowego wody. Szampony i inne środki czystości gorzej rozpuszczają się w takiej wodzie. Używamy ich więcej i tym samym często nie spłukujemy ich w całości, powodując powstawanie łupieżu oraz sprzyjając wysuszaniu skóry. Nadmiar detergentów (szczególnie u osób z wrażliwą skórą) może powodować również podrażnienia, zaczerwienienie oraz swędzenie skóry. Twarda woda jest największym problemem osób z suchą skórą.
Dodatkowo wykorzystując więcej środków do mycia oraz prania zwiększamy swoje wydatki. Efekt tak zwanego „mydlenia się” środków czystości w miękkiej wodzie jest natychmiastowy i czasami zbyt spektakularny przez co wiele osób posiadających zmiękczacze wody miesza miękką wodą z wodociągową. Można to zrobić poprzez zastosowanie specjalnego bypassa (obejścia), montowanego przy urządzeniach zmiękczających.
Woda z odwróconej osmozy, czyli lokalny sposób na pozbycie się kamienia
Zmiękczacze wody montowane są najczęściej przy głównym wejściu wody do domu oraz mieszkania. Jest to duża zaleta ponieważ cała woda w naszych domach jest zmiękczana. W mieszkaniach często nie mam głównej rury doprowadzającej wodę do mieszkania do której można by zamontować zmiękczacz wody. Istnieją lokalne filtry pozwalające obniżyć twardość wody, jak np. systemy odwróconej osmozy.
Tak jak wyjaśnialiśmy na początku artykułu, zmiękczanie wody twardej polega na usunięciu lub znacznym obniżeniu koncentracji soli rozpuszczalnych. Systemy odwróconej osmozy posiadają wiele poziomów filtracji ale najważniejszym elementem takiego systemu jest membrana osmotyczna, która dzięki swojej budowie zatrzymuje wszelkie zanieczyszczenie, bakterie oraz inne związki zawarte w wodzie o wielkości większej niż 0,0001 mikrona. Węglany oraz wodorowęglany wapnia i magnezu (związku powodujące wysoką „twardość wody”) są większe dlatego nie są w stanie przejść przez membranę osmotyczną. Tym sposobem woda zmniejsza swoją twardość. Niestety membrany osmotyczne usuwają również korzystne związki zawarte w wodzie. Dlatego kolejnym etapem uzdatniania wody w filtrze odwróconej osmozy jest wzbogacenie jej w korzystne dla naszego zdrowia minerały. Podsumowując: filtry odwróconej osmozy usuwają praktycznie wszystkie związki organiczne i nieorganiczne (zarówno te korzystne i niekorzystne dla naszego zdrowia) z wody, po czym wzbogacają ją tylko w te, które wpływają pozytywnie na nasz organizm.
Systemy odwróconej osmozy montowane są punktowo, np. pod zlewem w kuchni. Nie nadają się do zmiękczania wody na cały dom ze względu na niezbyt słabą wydajność – do 378l na dobę. Są to raczej lokalne systemy pozwalające zmniejszyć twardość wody oraz wzbogacić ją w korzystne dla zdrowia minerały.
Wkłady zmiękczające wodę
Gdy zależy nam tylko na zmniejszeniu twardości wody i szukamy prostego, oraz szybkiego w montażu rozwiązania dobrą alternatywą są wkłady zmiękczające. Można powiedzieć że są to takie małe zmiękczacze wody, ponieważ zawierają w sobie złoże jonowymienne, które jest częścią urządzeń zmiękczających. Zasada działania wkładu zmiękczającego jest następująca: związki wapnia i magnezu (zawarte w wodzie) przechodząc przez wkład zmiękczający zamieniane są jonami sodu, który jest całkowicie nieszkodliwy dla człowieka. W efekcie woda po przejściu przez taki wkład zmniejsza swoją twardość. Wkłady zmiękczające najczęściej wkładamy do korpusów narurowych, które można zamontować pod zlewem lub przy głównym zaworze wody w domu.
